"Т" жолундагы 28 үй сүрдүрүлөт
Жашоочулар эмне дейт?

"Т-Медиа" сизди келе жаткан Жаңы жылыңыз менен куттуктайт. Биз менен болгонуңуз үчүн рахмат!

Ошто жергиликтүү бийлик жол тыгынын жоюу максатында "Т" образдуу жолдун бир бөлүгүн — 660 метрин курганы жатат. Ал үчүн Кара-Суу районунун Датка айыл аймагындагы 28 үй сүрдүрүлмөкчү. Кенемте маселеси азырынча чечиле элек. Бирок жашоочуларга түшүндүрүү иштери жүргүзүлүп, башка жакка көчөрү айтылды.

Курулушка даярдык кандай жүрүүдө? Канча каражат бөлүндү? Жол салынып бүтсө Ош шаарындагы тыгынды канчалык жоё алат?
Учурда 600 метр жолду төрт тилкелүү кылып салуу үчүн долбоор даярдалууда. Мындан сырткары жарандарга берилчү кенемтени эсептөө үчүн көз карандысыз адистер баалоо жүргүзүп жатат. Ага чейин аталган жолдогу каттам үзгүлтүккө учурабайт, жолду убактылуу оңдоп-түзөө иштери менен кошо кеңейтүү иштери жүргүзүлө берет. Президенттин облустагы өкүлчүлүгү айыл тургундарына түшүндүрүү иштерин жүргүзгөн.

Биз барган учурда турак жайлардын дубалына "10 метр, 50 метр сүрдүрүлөт" деп жазып кетиптир.
Ал эми жолдун оң тарабындагы жашоочулар болсо кызыл сызыктан чыгып кеткен короо, тосмолорун бузуп жатышыптыр. Милиция кызматкери түшүндүрүү иштерин жүргүзүп жаткан экен.
Жергиликтүүлөр эмне дейт?
"Т" жолун оңдоо үчүн турак жайы бузулат дегендердин бири Дилмурат Тургунов. Аймакка үй-бүлөсү менен көчүп келгенине 30 жылдан ашкан. Ал конушу "сүрдүрүлөт" дегенден бери "кенемте, жер маселеси кандай чечилет?" деп кабатырланып жатканын айтат. Тургуновдун айтышынча жашоочулар жолдун кеңейишине каршы эмес. Бирок алар үйдүн наркын адилет баалап, кенемте төлөп берүүнү суранышууда.




"Чынын айтсам буга көпчүлүк эл түшүнгөн да жок. Анын үстүнө азыр кыштын суук күндөрү жакындап калды. Анан губернатор менен министрликтен "үйлөрүбүздү сүрдүрөрдөн алдын кенемтени чечип беребиз" деп кетишкен. Эми биздин балдарыбыз ушул райондогу мектептерге, бала бакчаларга барышат. Жумушубуз, оокатыбыз ушул жакта. Биздин бир эле талабыбыз бийлик элди нааразы кылбай, татыктуу кенемте эсептеп беришсе".
Ал эми жергиликтүү бийлик кенемте маселеси жана тургундар кайда көчүрүлөрү боюнча азырынча так маалымат жок экенин билдирди.
Мыйзамда кандай каралган?
Укук коргоочу Гүлгаакы Мамасалиева жарандардын укугу мыйзам чегинде корголсо деген пикирде. Мыйзам боюнча, менчик ээсинин эркинен тышкары мүлктү алып коюуга соттун чечими менен гана жол берилет.

"Кыргызстандын констуциясынын 15-беренесинин 2-бөлүгүндө "менчик кол тийгис, эч ким өзүм билемдик менен мүлкүнөн ажыратылбайт, мурастоо укугу кепилденет" деп жазылып турат. Ал эми 63-берененин биринчи бөлүгүндө Мамлекеттик жана коомдук муктаждыктар үчүн жер участогун алып коюу (сатып алуу) ыйгарым укуктуу орган менен жер участогунун менчик ээси же жерди пайдалануучунун ортосунда түзүлгөн келишимдин негизинде жүргүзүлүшү мүмкүн экени жазылган. Жер участогунун менчик ээси же жерди пайдалануучу макул болбогон учурда, ыйгарым укуктуу орган баш тартуу алынган учурдан тартып эки айдан кечиктирбестен жер участогун акысыз же сатып алып коюу тууралуу доо менен сотко кайрылууга укуктуу".
"Т" образдуу жолун куруу
Аталган жолдун курулушу 2022-жылы декабрда башталган. Бирок каражат толук бөлүнбөгөндүктөн курулуш токтоп калган. Маселе Жогорку Кеңеште да бир канча жолу көтөрүлгөн. Былтыр Жогорку Кеңештеги "Ата-Журт Кыргызстан" фракциясынын Оштогу көчмө жыйынында "Т" тилкесинин курулушуна 159 миллион сом каражат бөлүнгөнү маалым болгон. Кийин ошол эле жылы Башкы прокуратура аталган жолго асфальт төшөөдө мамлекетке 2 млн. 683 миң сом зыян келтирилген коррупция аныкталганын билдирген.

Жолдун курулушу 2023-жылдын декабрь айында кайра жанданып, учурда 3 чакырым 450 метрине асфальт төшөлдү. Калган 600 метри кеңейтилген соң оңдолору пландалууда.

Ошко кире бериштеги жол тилкеси "Т" формасына окшош болгону үчүн ушундай аталып калган. Андан түз кирүүчү жер Кара-Суу районуна караштуу болгондуктан жол курулбай келген. Калаанын кире беришиндеги Монуев көчөсүндөгү жана борбордук көчөлөрүндөгү унаа тыгыны кескин көбөйүп кеткендиктен аталган жол зарыл экени айтылып келет. "Бул жол пайдаланууга берилсе, Ош шаарына кирүүдө алты чакырым жол кыскарып, шаар ичиндеги жол тыгыны азаят" деп божомолдонгон.